Voordat je verder leest...

Wil jij meer rust & overzicht in je werkdag?

Ontdek met 10 meerkeuzevragen wat jou tegenhoudt om meer rust en overzicht in je werkdag te creëren én wat de eerste stap is om daar iets aan te veranderen!

Zo leer ik voor een tentamen


Ik heb een paar maanden terug mijn voorlopig allerlaatste tentamen gemaakt. Na – ik gok – zo’n 30 tentamens is het voor nu even klaar! Als ik terugblik ging het leren voor die tentamens en het maken ervan ging me eigenlijk altijd wel redelijk goed af, dus wie weet kan ik jou hierbij helpen. Over plannen kun je hier genoeg artikelen lezen, maar wát ik precies doe voordat ik een tentamen maak heb ik nog nooit gedeeld. Bij deze: een tentamen leren doe ik zo.

Ga naar de les

Hier begint het mee! Natuurlijk heb ik ook wel eens een les gemist, maar zeker op de universiteit waren de meeste lessen toch best cruciaal. Vaak komt de inhoud van je tentamen grotendeels uit die les en maar in mindere mate uit je boek. Natuurlijk heb je zoiets als slides, maar het uitgelegd en verteld krijgen door een leraar zorgt er wel voor dat (a) je de stof waarschijnlijk beter begrijpt, (b) al eens in aanraking bent geweest met de stof voordat je begint met leren en (c) je geen cruciale info mist die alleen mondeling wordt verteld.

Maak aantekeningen

Als je dan toch naar die les gaat, maak dan nuttig gebruik van die uurtjes in de collegebanken en maak aantekeningen. Wat daarvoor de beste manier is, daar kan ik je geen uitsluitsel over geven. Onderzoek heeft aangetoond dat aantekeningen maken op papier beter is, omdat je zo nadenkt over de stof alvorens je het opschrijft, omdat schrijven nou eenmaal niet heel snel gaat en je dus niet alles op kunt schrijven. Zit wat in. Maar toch nam ik altijd – echt altijd – mijn laptop mee naar de les en maakte ik daar aantekeningen op. Simpelweg omdat ik bang was info te missen terwijl ik schreef. Typen gaat sneller, dus kon ik meer tijd besteden aan het luisteren naar de leraar (of lerares). Zit ook wat in vind ik. Bovendien scheelde dit mij achteraf zeeën van tijd – maar daar kom ik in de volgende alinea op terug.

Werk je aantekeningen uit

Wat ik altijd deed na de les, of in ieder geval binnen ongeveer een week na die les, is mijn aantekeningen uitwerken. Dan hoef je het tenminste niet vlak voor je tentamen nog te doen. Ik pakte de slides van de les erbij en zette de info die hierop stond op de juiste plek bij mijn aantekeningen. De inhoud van de slides probeerde ik altijd een beetje mee te typen, en als er te snel naar de volgende slide werd gegaan vulde ik mijn halve aantekening aan. Zo had ik van elke les de inhoud van de slides en een uitleg van de inhoud van die slides + extra informatie (mijn aantekeningen) op papier staan.

Lees, markeer en vat de stof samen

In de meeste gevallen zul je voor een tentamen zowel die lessen uit je hoofd moeten leren als een boek en/of wetenschappelijke artikelen. Dat je de lessen uit je hoofd moet leren lijkt me vanzelfsprekend, maar het is wel handig om aan het begin van de periode alvast aan je leraar te vragen wat er verwacht wordt van de overige stof. Bij mij waren voor sommige vakken de artikelen slechts achtergrondinformatie, en voor andere tentamens moest ik weten wat er in welk experiment van elk artikel gebeurde. Dat zorgt voor een héél andere en vooral uitgebreide manier van leren.

Als het boek of de artikelen achtergrondinformatie zijn, kun je eigenlijk drie dingen doen: (1) de stof helemaal niet doornemen en erop gokken dat je het tentamen zonder toch wel haalt, (2) de stof heel globaal doornemen en (3) alle stof gewoon helemaal doornemen. Ik heb het allemaal wel eens gedaan. Als het boek of de artikelen wél cruciale informatie bevatten, lijkt het me vanzelfsprekend dat ik je aanraad om alles helemaal door te nemen.

De stof globaal doornemen

Kies je voor (2) dan is het zaak om je te focussen op de belangrijkste onderdelen van de stof. Bij een boek is dat meestal de introductie van het hoofdstuk, de conclusie en een eventuele samenvattingen. Daarnaast kijk je naar de belangrijke dingen aan de hand van alineatitels, dikgedrukte worden, vakken waarin informatie uitgelicht wordt, grafieken etc. Bij wetenschappelijke artikelen kijk je naar de samenvatting, de introductie, de theorie die relevant was voor de hypotheses, de hypotheses en of die uiteindelijk wel of niet klopten. Zorg dat je begrijpt waar het ongeveer over gaat en zo niet lees dan wel even het hele stuk. Markeer de belangrijke dingen die je tegenkomt en werk die uit in een samenvatting.

De stof helemaal doornemen

Is het belangrijk om alle stof te kennen of denk je dat je dit nodig hebt om je tentamen te halen, neem dan alles door. Ik las dan altijd alle teksten en markeerde ondertussen alle belangrijke woorden en zinnen. Om te voorkomen dat je álle stof gaat markeren, denk bij alles na:

Zou het kunnen dat dit gevraagd wordt op het tentamen?

De historische achtergrond van fenomeen X kan relevant en interessant zijn voor het desbetreffende artikel, maar op een tentamen is de kans klein dat naar de volledige historie van dit fenomeen gevraagd wordt (tenzij die historie het onderwerp van het artikel is natuurlijk). Denk gewoon logisch na bij alles.

Als je artikel of hoofdstuk uit is, leg het dan naast je laptop, of werk met een laptopstandaard en zet het artikel tussen je laptop en toetsenbord, dat werkt helemaal ideaal. Werk vervolgens alle gemarkeerde informatie uit in een samenvatting. Sommige delen zul je gewoon kunnen overtypen, bij andere dingen moet je er net even een logischer/duidelijker verhaal van maken. Schrik niet als het veel is, daar gaan we nog wat aan doen.

Wil of kun je trouwens niet in je boek markeren? Dan kun je ook meteen alle belangrijke informatie verwerken in een samenvatting, maar dit kost uiteindelijk wel meer tijd. Dit komt doordat je steeds je aandacht bij de tekst weghaalt om het over te typen. Als je dit later doet focus je juist alleen op de dingen die je gemarkeerd had.

Print uit en kort in

Ik ben niet zo kort van stof, niet bij het aantekeningen maken bij lessen en ook niet bij het maken van samenvattingen. Als jij dat ook niet bent, dan moet je deze stap zeker niet overslaan. Zet al je samenvattingen onder elkaar (of maak er twee: één van de lessen en één van de overige stof) en print ze uit. Pak een pen erbij en lees je eigen samenvatting door. Stel jezelf steeds de volgende vraag:

Kan ik dit uit mijn hoofd leren en ga ik dit doen binnen de tijd die ik heb?

Zo zijn lange teksten interessant maar krijg je die waarschijnlijk maar met moeite in je hoofd gestampt. Zorg dus voor handige lijstjes, die je makkelijk kunt onthouden en waarbij je ezelsbruggetjes kunt bedenken. Streep alle oninteressante achtergrondinfo die in je samenvatting is geslopen weg, en probeer lange stukken die wél relevant zijn om te toveren tot lijstjes.

Maar bekijk ook je lijstjes kritisch: zijn deze echt relevant of heb je het alleen maar opgeschreven omdat het zo’n handig lijstje leek? Probeer zo veel mogelijk onrelevante dingen weg te strepen. En als toch bezig bent, verbeter ook meteen je eigen spellings- en slordigheidsfoutjes.

Pak vervolgens je samenvatting er weer bij op je laptop en verwerk de aantekeningen die je zojuist hebt gemaakt. Print hem nogmaals uit. Dit is hem dan: de samenvatting die jou aan een voldoende gaat helpen!

Leer hem uit je hoofd

Hoe je precies zo’n samenvatting uit je hoofd leert is volgens mij voor iedereen anders. Ik vertel je nu wat voor mij altijd het beste werkte. Ik pakte mijn samenvatting erbij en schreef het als het ware op een nog kortere manier over op papier. Ik maakte lijstjes, ezelsbruggetjes en schema’s op papier (zie ook de foto!). Vervolgens stampte ik dit in mijn hoofd door het lijstje steeds te herhalen en door te proberen om steeds meer op te noemen zonder mijn aantekeningen te bekijken. Meestal maakte ik een pagina in mijn notitieboekje vol, leerde die uit mijn hoofd en ging ik daarna de volgende pagina vullen op basis van mijn samenvatting. Uiteindelijk nam ik dan die hele geschreven samenvatting vlak voor het tentamen nog door om te checken of ik alles wist (en dit deed ik gerust tot in de tentamenzaal 2 minuten voor de start).

Nog een algemene tip: maak een planning

Zoals je ziet leerde ik in heel veel stappen. Daar is een planning dan ook best wel cruciaal bij. Ik zei al dat ik na elke les de desbetreffende les uitwerkte. Hierdoor had ik na de laatste les vanzelf een samenvatting van alle stof die in de les besproken was en op de slides stond.

Voor de overige stof maakte ik meestal een lijstje van wat ik moest doen, en dit verdeelde ik over de weken die ik had. Ik probeerde om minstens een week voor het tentamen alle uitgebreide samenvattingen af te hebben. Dan moet je dus op tijd beginnen ja. Op de universiteit probeerde ik het dan ook vanaf het begin van elke periode meteen bij te houden, wan als het veel stof is haal je dat later nooit meer in (of het gaat ten koste van je vrije tijd ;-) ).

Vervolgens heb je dan nog een week over om je samenvattingen in te korten, aan te passen en ook echt te leren. En dat is nog best krap als je meerdere tentamens hebt! Al is het natuurlijk wel afhankelijk van hoeveel je moet leren. Op HBO had ik veel meer tentamens in één week dan op de universiteit, maar hoefde ik voor elk tentamen ook een stuk minder te doen. Maar die week zou ik wel altijd proberen aan te houden!

Een uitgebreid verhaal, maar ik leerde dan ook vaak nogal uitgebreid ;-). Ik hoop dat ik je hiermee misschien kan helpen en als je nog vragen hebt; stel ze gerust! Succes!

Tentamen leren

Deze blogpost bewaren? Pin bovenstaande afbeelding op Pinterest!

 

Stappenplan Van chaos en drukte naar productiviteit

Meld je aan voor mijn e-mails en krijg gratis toegang tot het stappenplan "Van chaos & drukte naar productiviteit"

Kom je altijd tijd tekort? Is je to do lijst eindeloos? Heb je behoefte aan meer overzicht & rust in je hoofd, en wil je méér gedaan krijgen? Ik ga jou helpen in 6 stappen, in dit praktische PDF stappenplan. Meld je aan voor mijn e-mails en je ontvangt daarbij gratis toegang tot het stappenplan:

Hoi! Ik ben "Mevrouw Structuur"

Ik ben Linda en ik help jou met je agenda, planning, mailbox en documenten op orde brengen. Meer structuur in je werk creëren dus! En daarom noem ik mezelf Mevrouw Structuur – met een knipoog, want ik neem mezelf niet zo serieus als “mevrouw” misschien suggereert. Ik wil rust en overzicht creëren juist leuk maken voor je!

Ik deel gratis inspiratie in mijn blog en in mijn e-mail nieuwsbrief. En ik bied een ruim aanbod e-cursussen over structuur aan, die je op jouw tempo en jouw eigen tijd kunt volgen. Daarnaast bied ik workshops aan, online en op locatie, waarin ik individuele werknemers en kleine teams help om meer structuur aan te brengen in hun werkdagen, met als doel om meer rust én plezier uit hun werkdagen te halen.

17 gedachten over “Zo leer ik voor een tentamen”

  1. Ik gebruik bijna dezelfde methode. Ik hoor ook vaak van docenten dat op papier aantekeningen maken beter is maar ze praten zo snel, dan mis ik van alles. Bovendien vind ik via laptop overzichtelijker. Er wordt bijvoorbeeld heel veel gebruik gemaakt van schilderijen en toneel in mijn colleges, dan zet ik meteen een linkje erbij op mijn laptop :)

    Beantwoorden
    • Ja dat heb ik dus ook! Bij mij werd er regelmatig een video getoond en dan kon ik inderdaad ook de link opslaan. Of een bepaald schema alvast op Google zoeken zodat ik het plaatje al had. En ik vind het inderdaad overzichtelijker, ik zet ook alles meteen in bullets.

      Beantwoorden
  2. Oeps, ik sla blijkbaar heel wat stappen over als ik voor mijn tentamens leer. Goed om een keer te kijken hoe een ander dat doet! Je aantekeningen in combinatie met de slides uitwerken is echt een hele goede tip. Dat ga ik komend semester zeker doen :) (met de hand… want dat is dan weer mijn voorkeur xD) thanks!

    Beantwoorden
    • Haha het is ook voor iedereen anders denk ik! Maar dit werkte bij mij altijd wel. En ja dat uitwerken scheelde me altijd veel tijd vlak voor de tentamens!

      Beantwoorden
  3. Mijn manier van leren komt vrijwel overeen. Alleen dat plannen was soms nog wat lastig. Althans het plannen lukte wel, maar het nakomen en uitvoeren ervan was nog wel eens een dingetje.

    Beantwoorden
    • Dat heeft iedereen wel een beetje denk ik ;-) Maar ik vind het er ook wel bijhoren dat je op het eind net wat meer moet doen als wanneer het nog weeeeken duurt voor je een tentamen hebt. Die druk/stress maakte mij altijd wel productief ;-)

      Beantwoorden
  4. Jaaa, dankjewel voor dit artikel. De tips zijn erg handig en ik ga ze zeker gebruiken voor de volgende tentamens. Ik moet mezelf wel een schop onder de kont geven om mijn aantekeningen meteen uit te werken, haha.

    Liefs

    Beantwoorden
    • Graag gedaan, ik hoop dat je er wat aan hebt! En haha ja zeker doen! Als je het bijhoudt lijkt het (vind ik dan) alsof het veel minder tijd kost dan wanneer je op het eind nog alles door moet nemen.

      Beantwoorden
  5. Fijne tips! Bedankt hiervoor, deze tips kan ik prima toepassen op mijn eigen tentamens. Ik maak ook altijd een samenvatting voor een tentamen, hierdoor hoef ik niet meer heel erg te stampen (daar ben ik niet zo goed in).

    Beantwoorden
    • Ja dat helpt mij ook zo veel! Dan heb je de stof toch al goed bekeken en erover nagedacht waardoor je het volgens mij een stuk makkelijker onthoudt.

      Beantwoorden
  6. Super leuk om te lezen! Onze leermethode lijkt best wel op elkaar zo te lezen, behalve dat ik ook nog héél veel oefen. Maar dat is gewoon een beetje het ding bij een economische studie. Het heeft niet veel zin om alles uit je hoofd te leren als je het niet kunt toepassen. Ik vind het wel fijn dat ik door het maken van de opdrachten altijd kan controleren of ik het ken :D Wel echt fijn dat je voorlopig even van je tentamens af bent zeg, geniet er maar van.

    Beantwoorden
    • Oh wat leuk! En ja dat snap ik wel, bij mij is dat minder. Voor statistiek oefenden we altijd al d.m.v. opdrachten in de les en dat was bij mij dan voldoende. En ja dat zal ik zeker doen ;-)

      Beantwoorden
  7. Dit is een van de weinige artikelen die ik echt even aandachtig heb doorgelezen! Dat van het uitwerken van die aantekeningen ga ik ook eens proberen. Verder werk ik veel met leerstofoverzichten die in de reader staan of door de docent gemaakt zijn en die ik gebruik als basis van de samenvatting zodat ik in ieder geval precies weet wat ik kan overslaan en wat niet. Ik vat ook eigenlijk altijd alles samen en als dat niet lukt gebruik ik een betrouwbare samenvatting en die vat ik dan weer samen, net zo lang tot ik de absolute belangrijkheden in mijn hoofd heb zitten. Ik heb nog nooit een tentamen niet gehaald, dus het werkt prima!

    Beantwoorden
  8. Ahh wat leuk! Aantekeningen uitwerken werkt voor mij altijd heeel fijn, en scheelt veel eind als het tentamen eraan komt. En inderdaad die planningen zijn ook belangrijk om in de gaten te houden, meestal maakte ik daarvan een to do lijst met “door te nemen stof” zeg maar :-). Fijn in ieder geval dat het zo goed werkt voor je, dat was bij mij ook het geval, jeej! :-)

    Beantwoorden
  9. Goede tips, leuk om te lezen en op zijn minst het proberen waard. Kijken of dit jaar anders gaat voor mij. Vorig jaar was een zwaar jaar en leren ging niet zo soepeltjes.

    Beantwoorden

Plaats een reactie